Η επικαρπία είναι ένα εμπράγματο δικαίωμα που επιτρέπει σε κάποιον να χρησιμοποιεί και να απολαμβάνει τα οφέλη ενός ακινήτου που ανήκει σε άλλον, διατηρώντας όμως την ουσία του ακινήτου ανέπαφη. Αυτό σημαίνει ότι ο επικαρπωτής μπορεί να κατοικεί στο ακίνητο ή να το εκμισθώνει, αλλά δεν έχει το δικαίωμα να το πουλήσει ή να το καταστρέψει.
Διαφορά μεταξύ Ψιλής Κυριότητας και Επικαρπίας
Η ψιλή κυριότητα αναφέρεται στην ιδιοκτησία του ακινήτου χωρίς το δικαίωμα χρήσης ή κάρπωσης. Ο ψιλός κύριος κατέχει την κυριότητα, αλλά δεν μπορεί να χρησιμοποιεί το ακίνητο ή να απολαμβάνει τα έσοδά του. Αντίθετα, ο επικαρπωτής έχει το δικαίωμα χρήσης και κάρπωσης, αλλά όχι την πλήρη κυριότητα.
Τρόποι Σύστασης Επικαρπίας
Η επικαρπία μπορεί να συσταθεί με διάφορους τρόπους:
-
Σύμβαση: Μέσω νομικής συμφωνίας, όπως πώληση, δωρεά ή γονική παροχή.
-
Διαθήκη: Ο ιδιοκτήτης μπορεί να παραχωρήσει την επικαρπία μέσω της διαθήκης του.
-
Χρησικτησία: Με τη συνεχή και αδιάλειπτη χρήση του ακινήτου για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Είδη Επικαρπίας
Η επικαρπία μπορεί να είναι:
-
Ισόβια: Ισχύει για όλη τη διάρκεια ζωής του επικαρπωτή.
-
Ορισμένου Χρόνου: Ισχύει για συγκεκριμένη χρονική περίοδο που έχει συμφωνηθεί.
-
Διαδοχική: Μεταβιβάζεται σε άλλο πρόσωπο μετά τον θάνατο του αρχικού επικαρπωτή.
Επικαρπία και ΕΝΦΙΑ
Ο ΕΝΦΙΑ (Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων) κατανέμεται μεταξύ του ψιλού κυρίου και του επικαρπωτή, ανάλογα με την ηλικία του επικαρπωτή και τη διάρκεια της επικαρπίας. Όσο νεότερος είναι ο επικαρπωτής, τόσο μεγαλύτερο μερίδιο του φόρου καταβάλλει.
Πλεονεκτήματα της Επικαρπίας
Η επικαρπία προσφέρει τη δυνατότητα σε κάποιον να απολαμβάνει τα οφέλη ενός ακινήτου χωρίς να είναι ο πλήρης ιδιοκτήτης. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε περιπτώσεις κληρονομιάς ή όταν οι γονείς θέλουν να μεταβιβάσουν την ιδιοκτησία στα παιδιά τους, διατηρώντας όμως το δικαίωμα χρήσης.
Η κατανόηση της έννοιας της επικαρπίας είναι σημαντική για τη σωστή διαχείριση της ακίνητης περιουσίας και την αποφυγή νομικών προβλημάτων. Συνιστάται η συμβουλή με νομικό σύμβουλο για την καλύτερη κατανόηση και εφαρμογή της επικαρπίας.
